Mất Cả Quốc Gia-Hóa Ra Vì Mỹ

Cuộc chiến Việt Nam chấm dứt đã gần 50 năm, nhưng hậu quả của nó, cho đến giờ vẫn còn âm ỉ trong lòng nhiều người Việt, nhất là những người Việt xa xứ. Nỗi buồn đau âm ỉ này được biểu lộ bằng nhiều cách. Trong số những người giải tỏa tâm tư và trăn trở của mình bằng cách vùi đầu vào những núi tài liệu, đọc hàng trăm cuốn sách về cuộc chiến để đi tìm cho bằng được những câu trả lời, tác giả Minh Phượng Bùi, có lẽ là một trong những người đạt nhiều thành quả nhất : Sau bao nhiêu năm tham khảo và viết, ông đã cho ra đời cuốn “Mất cả quốc gia hóa ra vì Mỹ – Ước vọng không thành”. Thú thật, trước khi gặp tác giả, tôi không định đọc thêm một cuốn sách nữa về chiến tranh Việt Nam, vì đã đọc quá nhiều, và nghĩ có đọc thêm cũng không bớt… hoang mang. Nhưng gần đây, qua lời một người bạn, tôi nhận lời nói chuyện với ông, rồi có lẽ bị tâm huyết của ông làm xúc động, nổi hứng nhận lời bỏ công sức ra để đọc sách ông. Thật không phí công vì sách có thể giúp được ai muốn hiểu thấu đáo những ngõ ngách của chiến tranh Việt Nam, và ảnh hưởng của sự tham gia của quân đội và chính phủ Hoa Kỳ lên kết cục của cuộc chiến. Cấu trúc của sách, và cách viết vừa linh động, vừa rạch ròi, cách tóm tắt tài liệu, chen kẽ với lời của các nhân chứng, và đặc biệt là cách đặt vấn đề của tác giả đã khiến chúng tôi thích thú và say sưa đọc về chiến tranh Việt Nam như chưa bao giờ được đọc. Cuốn “Mất cả quốc gia hóa ra vì Mỹ – Ước vọng không thành” quả thật là có nhiều chi tiết chưa được ai trình bày một cách rõ ràng và đầy chứng cớ thuyết phục như tác giả. Được hỏi về động cơ thúc đẩy ông viết cuốn sách, tác giả Minh Phượng Bùi ngậm ngùi: Tôi viết sách như để thể hiện tình yêu nước, thương nòi và để cho các thế hệ tiếp theo nhận được những bằng chứng khó chối cãi, được thận trọng gom góp và suy xét một cách tỉ mỉ. Sách vô tư và khách quan, chẳng thiên vị một ai, chẳng nghiêng về ý thức hệ nào, chẳng làm nổi bật những điều quá đáng hay hư khấu.”

Ông nói thêm :

“Mục đích của sách là trình bày các câu trả lời cho những câu hỏi sau đây :

a) Động cơ nào đã thúc đẩy Hoa Kỳ can thiệp vào Việt Nam trong nửa sau của thế kỷ 20 ?

b) Nguyên do nào đã làm cho Hoa Kỳ quyết định hỗ trợ Tổng thống Ngô Đình Diệm, rồi Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu ?

c) Vì sao mà ước vọng dựng Nước của “người quốc gia” không thành? và

d) Những yếu tố nào đã dẫn đến sư sụp đổ của Việt Nam Cộng Hoà ?”

Đọc xong cuốn sách, tôi nghĩ, theo tài liệu mà tác giả đã thu thập được, tham khảo và trình bày, những câu hỏi trên được trả lời tương đối thỏa đáng. Quan trọng hơn, với những ai cảm thấy chưa được thuyết phục thì danh sách hùng hậu của hàng ngàn tài liệu được trích dẫn, sẽ giúp họ theo đuổi hành trình tìm tòi của riêng mình, nếu muốn.

Trích từ “Đọc ‘Mất cả quốc gia hóa ra vì Mỹ’…” của Hà Giang trên tạp chí TYTNT.